Maria Kwiatkowska-Ratajczak: Docenić szkołę. Dydaktyczna teoria i metodyczna praktyka

Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2021

Książka wyrasta z przekonania o niesłuszności nagminnej krytyki edukacji. Autorka sugeruje, że docenienie szkoły może inspirować do podejmowania późniejszych prób zmiany kształcenia na lepsze. Dezaprobata raczej konserwuje dawne przyzwyczajenia niż wspiera w szukaniu nowych rozwiązań. Badaczka przekonuje, że konsekwencji jednostronnych i przez to niebezpiecznych sądów doświadczamy w procesie kolejnych reform. Przygląda się kierunkom zmian w najnowszych podręcznikach polonistycznych i zestawia je z uwagami czynionymi już w latach 90. XX wieku. Prezentuje materiały wywiedzione wprost z praktyki. Porównuje edukację w Polsce i szkole międzynarodowej. Opisuje działania inspirowane przez historyka, nauczycielki plastyki i przedsiębiorczości, a także efekty lekcji języka polskiego i przedmiotu nazwanego oblicza współczesnej kultury. Wiele z analizowanych propozycji miało miejsce w latach 2018/2019 oraz 2019/2020. Bohaterami większości tekstów są uczennice i uczniowie, a w centrum uwagi usytuowane są ich szkolne teksty. Metodyczny konkret nie tylko służy oglądowi edukacyjnej rzeczywistości. Umożliwia jej zdecydowanie bardziej panoramiczne obrazowanie, osadzenie na tle dawniejszej i współczesnej myśli metodycznej. Dokumentację tegoż stanowią przywoływane prace dotyczące rozmaitych opcji dydaktycznych. Różnice między nimi otwierają przed szkołą sferę wolności, zapewniając nauczycielkom i nauczycielom wybór najbliższej im koncepcji.