Instytut Filologii Polskiej UAM, Instytut Kulturoznawstwa UAM, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk i Teatr Muzyczny w Poznaniu mają zaszczyt zaprosić na interdyscyplinarną konferencję naukową pt. „Musical jako przymiotnik”, która odbędzie się w ramach festiwalu teatrów muzycznych CZAS NA TEATR 21-22 listopada 2025 roku w Collegium Maius.
Angielski pisarz i teoretyk estetyki, Walter Pater, pod koniec XIX wieku sformułował znamienną myśl: „Cała sztuka nieustannie dąży do stanu muzyki. Bowiem podczas gdy we wszystkich innych rodzajach sztuki możliwe jest rozróżnienie materii od formy, […] to jednak nieustannym wysiłkiem sztuki jest jego zatarcie” (Szkoła Giorgione, 1877).
Tytuł konferencji – luźno nawiązując formułą do książki Ryszarda Nycza Kultura jako czasownik – sugeruje spojrzenie na musical nie jako zamkniętą formę (gatunkową lub konkretną jej realizację), lecz jako dynamiczne zjawisko estetyczne, stylistyczne i afektywne. W języku angielskim „musical” jest przymiotnikiem, a więc interesujący nas gatunek niejako naznacza inne gatunki, zjawiska estetyczne czy nawet fragmenty rzeczywistości „jako musicalowe”. W tym ostatnim przypadku musical okazuje się sposobem bycia, myślenia, czucia. Różnicę między „rzeczownikowym” gatunkiem a „przymiotnikową” cechą chcemy potraktować jako punkt wyjścia do szerokiej refleksji nad tym, co oznacza „musicalowość” – zarówno w samym musicalu, jak i poza nim. Tendencja, dostrzeżona i „zapowiedziana” przez Patera, stała się szczególnie w XX wieku obowiązkowym i często nieuświadomionym elementem spektakli dramatycznych, koncertów i występów satyrycznych. Panobecność piosenki i tańca, ruchu scenicznego połączonego ze słowem każdorazowo odnosi się do – wzorotwórczego w tym wypadku – musicalu. Co charakterystyczne: ta zależność zostaje właściwie wyparta, a nawet zaprzeczona, szczególnie w obrębie sztuki wysokiej (dopóki podział na wysokie i niskie nie zostanie przez postmodernizm zamazany ). Warto oddać sprawiedliwość gatunkowi nieustannie inspirującemu twórców, uświadamiając jego bogactwo i możliwości.
Interesuje nas refleksja nad następującymi zagadnieniami:
- musical i musicalowość w kulturze i życiu codziennym,
- momenty musicalowe w różnych tekstach kultury – filmach, serialach, spektaklach, reklamach czy mediach społecznościowych,
- strategie „musicalizacji” przekazu (artystycznego, medialnego) i ich funkcje,
- afektywna i polityczna siła musicalu,
- estetyka musicalowa jako kod (między)kulturowy,
- nieprzemijająca popularność musicalu i jej konsekwencje: artystyczne, społeczne, tożsamościowe.
Do udziału zapraszamy badaczki i badaczy z różnych dyscyplin – kulturoznawstwa, teatrologii, medioznawstwa, muzykologii, socjologii, filmoznawstwa, performatyki.
Zgłoszenia (tytuł, abstrakt, nota biograficzna) prosimy przesyłać do 10 sierpnia 2025 r. na adres: republikamusicali@gmail.com.
Decyzje organizatorów będą ogłaszane na bieżąco, a program wydarzenia opublikujemy we wrześniu. Udział w konferencji jest wolny od opłat, a uczestnicy i uczestniczki pokrywają koszty podróży i noclegu we własnym zakresie.
