Jerzy Fiećko: Przypisy do „Dziadów”

Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2020

Przypisy w tekstach badawczych często odnoszą się do pojedynczych zwrotów lub fragmentów analizowanego dzieła, pełnią zazwyczaj funkcję pomocniczą, ale nie zawsze, czasem ich rola staje się bardziej znacząca. Mogą dotyczyć kwestii mniej istotnych, spoza głównego obszaru idei i estetyki komentowanego utworu, stanowić rodzaj dopowiedzenia, dygresyjnego nakierowania uwagi odbiorcy na konteksty interesujące, choć uboczne, ale mogą też wskazywać na zjawiska ważne, dotąd jednak niedostatecznie przebadane […]. Moje przypisy odnoszą się do niedokończonych części Dziadów, I oraz III, i czasem za punkt wyjścia biorą właśnie jeden zwrot lub mały fragment utworu – z pozoru leżący poza głównym duktem dzieła – który daje szansę na wprowadzenie istotnych czynników uzupełniających do zakresu problematyki podstawowej. Wyszedłszy od zwrotu czy krótkiego fragmentu, wybierałem punkty odniesienia i konteksty czasem już sprawdzane, ale w moim odczuciu niedomknięte lub jedynie zapoczątkowane. Zdarzało się zatem, że moje działania (drążenie, porównywanie, dodawanie kontekstów) prowadziły do rozrastania się przypisów (wcale niekrótkich)w układanki tasiemcowe, w których pojawiały się przypuszczenia niepewne i nieoczywiste.